ترکیه با ابراز نگرانی از فعالیت جناحهای کرد وابسته به "حزب کارگران کردستان" که آنکارا آن را یک گروه تروریستی میداند، پیوسته در شمال سوریه شیپور جنگ میدمد و سعی میکند نیروهای خود را در حال آمادهباش قرار دهد. هم اکنون نیز نیروهای ترکیه به بهانه جلوگیری از تهدید کردها، در صدد راه اندازی عملیات نظامی گستردهای در شمال سوریه هستند. این در حالی است که شبهنظامیان کرد آموزشدیده توسط افسران آمریکایی که بخش بزرگی از شمال سوریه را تحت کنترل خود دارند و به عنوان "یگانهای مدافع خلق" یاد میشوند، همواره صحبت از جاهطلبیهای پایان ناپذیر ترکیه دارند. شبهنظامیان مزبور تأکید دارند که ترکیه در تلاش برای وادار کردن مخالفان رژیم سوریه به ویژه نیروهای سپر فرات برای شرکت در جنگ پیشرو است.
در همین حال، منابع نظامی به "ایندیپندنت عربی" اظهار داشتند که پس از اقدام جنگندههای نظامی روسیه به بمباران استان حلب از جمله شهر "الباب" که به عنوان نقطه امنی خارج از چارچوب مذاکرات بوده و تحت سرپرستی ترکیه میباشد، ارتش سوریه نیز به حالت آمادهباش در آمده است. منابع یادشده افزودند آنکارا سعی دارد سلاح و مهمات را از طریق گذرگاه "کفرلوسین" به مناطقی که شاهد تنشهای کمتری هستند ارسال کند، اما معلوم نیست که هدف از این اقدام ارتش ترکیه چیست؟ البته وخامت اوضاع منطقه رو به افزایش است و انتظار میرود عملیات گستردهای علیه مواضع کردها و نیروهای ارتش سوریه به زودی آغاز شود.
از سوی دیگر، حملات توپخانه نیروهای سوریه و روسیه علیه نیروهای تحت حمایت ترکیه همچنان تا جمعه گذشته ادامه داشت و یک منبع سوری اظهار داشت که مسکو از آنچه وی آن را به عنوان ستیزهجویی ترکیه یاد کرد، به ستوه آمده است.
طبق اطلاعات دریافت شده، هواپیماهای جنگی روسی شهر الباب را بمباران کردند و در نتیجه این حمله، یک غیرنظامی کشته و چند تن دیگر مجروح شدند، در حالیکه بمباران شهر درباسیه در حومه حسکه از سوی ترکیه باعث زخمی شدن شش تن از جمله شهروندان سوریه و روسیه شد. منابع محلی، درگیری میان نیروهای ترکیه و روسیه را به عنوان تسویه حساب میان دوجانب تلقی میکنند، به ویژه پس از آنکه مسکو و آنکارا نتوانستند در پرونده لیبی به توافق برسند.
البته کشورهای عربی بدین باورند که ترکیه پس از لشکرکشی به کشورهای همسایه عملا از مرزهای خود فراتر رفته است، در عراق و سوریه، فعالیت کردها را بهانهای برای هرگونه اقدام نظامی خود قرار میدهد اما در لیبی، شبهنظامیان و مزدوران جنگی سوریه را با فریفتن به پول و وعده به اعطای تابعیت ترکیه، آنها را برای جنگ به طرابلس، پایتخت لیبی انتقال میدهد.
در واقع، پیشروی ترکیه در عمق جهان عرب تنها به راه اندازی عملیات نظامی در شمال سوریه منحصر نمیشود زیرا آنکارا همزمان نیروهای خود را برای راه اندازی یک عملیات نظامی بزرگ در لیبی آماده میکند و هواپیماهای "بیرقدار" ترکیه به هدف حمله به شهر "سِرت"، در پایگاههای نظامی شهر "مصراته" مستقر شده اند. در همین حال، مولود چاووشاوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه صحبت از تکمیل شدن مقدمات عملیات نظامی برای کنترل شهر سِرت میکند.
از سوی دیگر، نبیل فهمی، وزیر پیشین امورخارجه مصر در یک صحبت تلویزیونی اظهار داشت که احساس ترکیه به اینکه جامعه جهانی دیگر به قوانین بینالمللی پایبندی ندارد، آنکارا را به مداخله در امور کشورهای عربی انگیزه میدهد، افزون بر آن، چند پارگی در جهان عرب و عدم تعهد اسرائیل به روند صلح، منجر به ایجاد خلأ قدرت در منطقه شده و این امر، ایران و ترکیه را به تجاوز به حریم جهان عرب وا داشته است.
در همین حال، ناظران سوری معتقدند که تجاوز روزافزون نظامی ترکیه، مستلزم ایجاد ائتلاف عربی برای مقابله با ترکیه است و بایستی برای جلوگیری از نفوذ ترکیه در عراق، سوریه و لیبی، نیروی عربی ویژهای تشکیل شود و اتحادیه عرب نقش موثری در حمایت از کشورهای عربی ایفا کند. همچنان، حسام زکی، دستیار دبیرکل اتحادیه عرب ضمن محکوم کردن مداخلات ترکیه در امور کشورهای عربی و انتقال نیروهای تروریستی خارجی به قلمرو لیبی، عقیده دارد که ترکیه به تقلید از سیاستهای ایران در منطقه، از بحرانهای موجود در جهان عرب سوء استفاده میکند. اما احمد مرعی، نماینده پارلمان سوریه باور دارد که به دلیل تفاوت دیدگاههای کشورهای عربی به سوریه، تشکیل ائتلاف عربی برای مقابله با مداخلات نظامی ترکیه در حال حاضر ممکن نیست و هنوز زمان این اقدام فرا نرسیده است، زیرا کشورهای عربی تا کنون موضع یکسانی در برابر سوریه ندارند. وی گفت: در گذشته این اندیشه مطرح شده بود که باید سوریه هرچه زودتر به اتحادیه عرب بازگردد، برای اینکه تداوم مداخله نظامی ترکیه در سوریه، تهدید قریب الوقوع برای عربستان سعودی و امارات متحده عربی پنداشته میشود.
شایان ذکر است که ترکیه در مناطق تحت کنترل خود در سوریه، سیاست ترکیسازی را آغاز کرده است و جز برافراشتن پرچم مخالفان دولت سوریه در کنار پرچم ترکیه، دیگر سعی میکند نمادها و ویژگی عربی این مناطق را تغییر دهد و حتی در مراکز علمی و دانشگاهها آموزش زبان ترکی را بر همه تحمیل کند.
به گفته احمد مرعی، نماینده پارلمان سوریه، روند ترکیسازی در حوزه نفوذ ترکیه در سوریه آنچنان به شدت جریان دارد که حتی شامل رودخانهها شده است و ترکیه اکنون رودخانههای دجله و فرات را به عنوان رودخانههای فرامرزی ترکیه میداند، بدین معنا که کشورهای دیگر حق ادعای آنها را ندارند. در حالیکه این برداشت در مغایرت با قوانین بینالمللی میباشد و رودخانههای دجله و فرات به عنوان رودخانههای بینالمللی شناخته میشوند که از قلمرو چندین کشور عبور میکنند. احمدمرعی عقیده دارد که سیاست ترکیسازی رودخانههای دجله و فرات، تنها تهدیدی برای عراق و سوریه نیست بلکه سراسر کشورهای همسایه را تهدید میکند. بنابر این، به صراحت میتوان گفت که ترکیه پروژه بزرگی را برای تطبیق درکشورهای منطقه در دست دارد، در حالیکه کشورهای عربی تا به حال نتوانستند به صورت جدی در کنار سوریه قرار گیرند، هرچند سیاست تهدیدآمیز ترکیسازی در این اواخر، توجه همگان را به خود جلب کرده است.
احمد مرعی بعید میداند که در صورت تشکیل ائتلاف عربی برای مقابله با مداخلات خارجی، ایالات متحده به سوریه اجازه ایفای نقش در این ائتلاف را بدهد، زیرا واشنگتن نمیخواهد به هیچ صورتی به دولت سوریه مشروعیت بخشد تا سوریه جایگاه خود را به عنوان یک قدرت بار دیگر به دست آورد، بلکه آمریکا در تلاش است تا در چارچوب قانون "سزار"، سوریه را بیشتر از پیش در محاصره و تحت فشار قرار دهد.
© IndependentArabia